Tự học autocad – phần 5: Ghi kích thước trong autocad, tỷ lệ và chữ trong autocad

Khi bạn đã xây dựng xong đối tượng, hach vật liệu bước tiếp theo bạn cần ghi kích thước và chữ trong autocad. Quy cách ghi kích thước như thế nào các bạn xem lại tiêu chuẩn vẽ kỹ thuật. Ở đây mình chỉ hướng dẫn cách tạo và ghi kích thước trong học cad. Kích thước trong  dạy vẽ autocad lại quy định bởi tỷ lệ bản vẽ. Tỷ lệ bản vẽ lại quy định chiều cao chữ trong học autocad. Sau bài viết này bạn sẽ hiểu rõ mối quan hệ giữa tỷ lệ bản vẽ - kích thước bản vẽ và chữ trong autocad. Để bắt đầu tạo kích thước bạn nhấp lệnh D ( Dimension ) xuất hiện bảng Dimention style manager.

Để tạo kiểu DIM mới bạn nhấp New. Một loại kích thước bất kỳ bao gồm cách thành phần:

Ngoài ra bạn cần tối ưu khoảng cách từ đường gióng tới đối tượng vẽ, kiểu chữ, màu sắc các đường gióng sao cho dễ nhìn. Kinh nghiệm cá nhân mình để như sau (bạn làm theo hình vẽ mình sẽ giải thích thông số cần thiết )

Bạn chọn màu đường gióng sao cho phù phợp với màu các layer chính, các thông số bạn để như trong hình. Bạn nào cần trải nghiệm thì tùy chỉnh lại để thấy sự thay đổi. Mình viết hướng dẫn tự học autocad để giúp mọi người kiểu cầm tay chỉ chuột học xong có thể làm với autocad được ngay. Khác với các ebook hay giáo trình thầy cô biên soạn để bạn hiểu bài bản. Bạn nên kết hợp cả 2 :v

Phần này ở mục Arrowheads tùy thuộc vào ngành hay quy định trình bày của công ty mà bạn chọn cho phù hợp. Công ty mình để đường gạch chéo nhiều công ty hay ngành khác lại để đường mũi tên. Cái này là tùy chọn của các bạn. Cách học là để từng cái một thử xem cái nào đẹp, phù hợp với ngành của mình.

Tại mục này bạn chọn màu chữ và format chuẩn như hình. Chiều cao chữ bạn để là 2 unit (ở đây là mm như bài 1các thao tác cơ bản mình đã hướng dẫn). Phần chiều cao chữ mình sẽ nói rõ hơn trong phần mối quan hệ giữa tỷ lệ bản vẽ chiều cao chữ tương ứng.

Thiết lập này rất quan trọng liên quan đến tỷ lệ bản vẽ. Tại mục Scale for dimension features → user overall scale of : Đây chính là giá trị tỷ lệ của bản vẽ. Ví dụ trong hình mình định tỷ lệ bản vẽ là 1: 500 khi đó giá trị user overall scale of sẽ là 500/1000 = 0.5. Con số 1000 ở đâu thì bạn xem lại kiến thức hình họa trong vẽ kỹ thuật nhá. Nôm na bạn hiểu là lấy giá trị tỷ lệ bản vẽ chia cho 1000.
Tiếp đến ở tab Primary Units bạn cần thiết lập các thông số sau để giá trị kích thước được tối ưu nhất. 

Mục Linear dimentions ở dòng thứ 2 Precision - quy định làm tròn giá trị của chữ kích thước. Bạn chọn làm tròn ở mức 1 số như hình vẽ.
Mục Measurement scale -> Scale factor: con số này quy định bạn vẽ tỷ lệ theo đơn vị nào so với giá trị 1000 trong tiêu tỷ lệ bản vẽ. Ví dụ trong hình mình để đơn vị là cm khi đó giá trị Scale factor mình để là 100. Nếu mình muốn vẽ với giá trị kích thước là mm thì mình để Scale factor là 1000. Tới đây bạn hiểu cách xác định các giá trị trong việc thiết lập kích thước trong autocad, con số 1000 hình hay đề cập có ý nghĩa thế nào. Khi mới bắt đầu chuyển từ vẽ tay trên giấy rất nhiều người gặp khó khăn trong việc thiết lập giá trị và ghi kích thước trong autocad.
Thủ thuật: Mình sẽ up file autocad của mình có chứa tất cả các loại kích thước và chữ quy định trong autocad đi cùng để các bạn tham khảo. Khi bạn đã hiểu các giá trị trong việc tạo kích thước trong autocad thì có thể lấy luôn các kiểu kích thước và chữ của đơn vị mình đang học, làm dùng cho nhanh.
       Cách tạo chữ trong autocad. Bạn gõ lệnh T chương trình hiện ra thông báo chọn giới hạn vùng tạo chữ, bạn chọn vùng cần tạo chữ gần với khu vực vẽ muốn tạo tiếp tới chọn font chữ là chiều cao chữ. Chiều cao chữ lại quy định bởi tỷ lệ bản vẽ. Mình sẽ giải thích từ đầu ra cho bạn dễ hiểu: Khi in bản vẽ ra ở bất kỳ khổ giấy nào, tỷ lệ nào thì tất cả các chữ chiếm đa số đều cùng cỡ ( cty mình quy định 2mm nhiều nơi 2,2mm ). Mình nói cụm từ “các chữ chiếm đa số” là loại chữ trong phần nội dung như: kích thước, chữ ghi tên đối tượng, khung tên, ghi chú, bảng khối lượng….Còn các loại chữ ghi tên bản vẽ, tên mặt cắt...do quy định của từng tổ chức và sẽ có chiều cao chữ lớn hơn. Do đó ta sẽ lấy giá trị 2mm để làm tiêu chuẩn tính ra các giá trị chiều cao chữ cho các loại tỷ lệ khác nhau ( loại kích thước khác nhau). Ví dụ trong hình mình vẽ tỷ lệ 1: 500 như vậy chiều cao chữ trong Model của mình sẽ là 0.5 x 2 = 1. Bạn muốn kiểm tra chiều cao chữ của tỷ lệ đó là bao nhiêu bạn phá khối kích thước đó bằng lệnh X sau đó nhấp chọn chữ và xem properties (Ctrl + 1 ) kiểm tra chiều cao chữ đó là bao nhiêu.
       Tổng kết lại cho bài viết này bạn cần hiểu mối quan hệ giữa tỷ lệ bản vẽ - kích thước - chữ trong autocad khi đó bạn sẽ xây dựng được bản autocad hoàn chỉnh từ file vẽ tới sản phẩm in ra là một bản vẽ chuẩn theo các quy định vẽ kỹ thuật. Để nắm được liên tục các thao tác các bạn nên xem video phần bên dưới và lưu ý khi xem ảnh bạn nhấp vào ảnh để xem đầy đủ kích thước ảnh. Download file mẫu tại đây